GR:
Η Τζέιν Γκάμπριελ είναι δημοσιογράφος και δημιουργός βραβευμένων τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ. Εκπροσωπεί μια σημαντική παράδοση της αγγλοσαξωνικής διερευνητικής δημοσιογραφίας που αποκαλύπτει και τεκμηριώνει συστηματικά αυτές τις πρακτικές των κρατών, των μεγάλων εταιρειών και των ψυχιατρικών θεσμών, που οι ιθύνοντες αποκρύπτουν.
Ένα από τα πιο τολμηρά εγχειρήματά της ήταν η σειρά “Ελλάδα: Ο Κρυμμένος Πόλεμος”, για λογαριασμό του Channel 4, στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Με σύμβουλο τον ιστορικό Γιάνη Γιανουλόπουλο και την ερευνητική συμβολή της Τζέλας Βαρνάβα-Σκούρα στις συνεντεύξεις, δίνει για πρώτη φορά τον λόγο στους ηττημένους του ελληνικού εμφυλίου πολέμου που μιλούν ανοιχτά για τις εμπειρίες τους. Τα λόγια τους αντιπαρατίθενται με την εκδοχή των βρετανών πρωταγωνιστών εκείνης της περιόδου, οι οποίοι, ως τότε, είχαν επιβάλει τη δική τους εκδοχή της Ιστορίας. Σύμφωνα με τον Γιανουλόπουλο: “Η προβολή της το 1986 οδήγησε ‘στη μεγαλύτερη δημόσια διαμάχη στην ιστορία της βρετανικής τηλεόρασης’”. Μετά την πρώτη προβολή, η ταινία αποκλείστηκε από δημόσια προβολή στη Βρετανία.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον για το ελληνικό κοινό παρουσιάζουν τα δύο ντοκιμαντέρ της για το ψυχιατρείο της Λέρου, “Τα Παιδιά της Λέρου” (1992) και “Λέρος - Η Mεταμόρφωση” (1996). Στο ντοκιμαντέρ, “Τοπία των Βαλκανίων: Το Βλέμμα του Θόδωρου Αγγελόπουλου” (1993), η Γκάμπριελ συνομιλεί με τον μεγάλο δημιουργό για το ζήτημα των συνόρων, των εμφυλίων και βαλκανικών συρράξεων και αποτυπώνει τη σύνθετη και οικουμενική του θεώρηση.
Ενδεικτικό της αιχμηρής ματιάς της είναι το γεγονός ότι το ντοκιμαντέρ της “Ένα Σε Κάθε Μίλι!” (1988) απαγορεύτηκε από την εταιρεία Μακ Ντόναλτς και δεν έχει ξαναπροβληθεί. Το “Ποιανού Ζωή Τελικά;” (2001) δίνει φωνή σε εργαζόμενα παιδιά στην Ινδία, ενώ το “Καραβάνι του Θανάτου” αναφέρεται στη δικαίωση που ζητούν οι συγγενείς των θυμάτων του δικτάτορα Πινοσέτ στη Χιλή. Το ενδιαφέρον της για τα ψυχιατρικά άσυλα αποτυπώνεται και στο ντοκιμαντέρ “Κλεμμένες Ζωές” (1994).
Επιλογή ταινιών, προγραμματισμός: Μαρία Κομνηνού, Νίκος Μύρτου - Εισαγωγικό κείμενο: Μαρία Κομνηνού
ENG:
Jane Gabriel is a journalist and director of award-winning television documentaries. She represents an important tradition of Anglo-Saxon investigative journalism that systematically reveals and documents the often concealed malpractices of states, large corporations and psychiatric institutions.
One of her most daring endeavors was the series “Greece: The Hidden War”, which was commissioned by Channel 4, in the early 1980s. With Yanis Yanoulopoulos, as historical advisor, and the contribution of Gella Varnava-Skouras in the research and conduct of the interviews, for the first time, the defeated of the Greek civil war had the opportunity to speak openly about their experiences. Their words are juxtaposed with the version of the British protagonists of that period, who, until then, had imposed their own version of History. According to Yanoulopoulos: “Broadcast in 1986, it gave rise to ‘the biggest uproar in the history of British television’”. Broadcasted once, the series was banned from broadcast in Britain.
Of particular interest to the Greek audience are her two documentaries about the, now defunct, Leros psychiatric asylum, “The Children of Leros” (1992) and “Leros - The Transformation” (1996). In the documentary, “Balkan Landscapes: The Gaze of Theo Angelopoulos” (1993), the great auteur talks about the issue of borders, civil and Balkan conflicts, while his complex and universal philosophy is put forth.
Indicative of her sharp approach is the fact that her documentary “One In Every Mile!” (1988) was banned by McDonald’s and has never been shown before. “Whose Life Is It Anyway?” (2001) gives voice to working children in India, while “Caravan of Death” refers to the justice sought by the relatives of the victims of dictator Pinochet in Chile. Her interest in psychiatric asylums is also reflected in the documentary “Stolen Lives” (1994).
Film selection, programming: Maria Komninos, Nickos Myrtou - Introduction: Maria Komninos
